120 lat działalności Towarzystwa Przytułku św. Franciszka Salezego w Warszawie
Rok 2023 jest dla nas rokiem jubileuszowym. Świętujemy 120 lat działalności. W 1903 r. władze carskie zatwierdziły Statut Towarzystwa Przytułku św. Franciszka Salezego w Warszawie. 30 października 1903 r. odbyło się pierwsze Walne Zgromadzenie Członków Towarzystwa, na którym wybrano Zarząd. Na jego czele stanęła baronowa Aleksandra Weyssenhoff. W tym samym roku jej matka, Emilia Bloch sfinansowała ochronkę dla dzieci. Jednakże głównym celem działalności przytułku była opieka nad osobami pozbawionymi możliwości pracy z powodu chorób lub starości.
Działalność przytułkową zapoczątkowała słynąca z dobroci i energii życiowej SM Anna Kobylińska, początkowo w udostępnianych mieszkaniach pod różnymi adresami. Powodowało to wiele problemów, zatem ks. Biskup Kazimierz Ruszkiewicz zwołał 23 października 1895 zebranie „ludzi dobrej woli”. Na plebani kościoła św. Krzyża, którego proboszczem był ksiądz Ruszkiewicz, zebrało się bardzo różnorodne towarzystwo, arystokraci, przedsiębiorcy i działacze socjalni, katolicy, protestanci i osoby pochodzenia żydowskiego – Maria z Górskich Sobańska i Kazimierz Sobański, właściciele Guzowa; Michał Piotr Radziwiłł z Nieborowa; Maria z Potockich Branicka, właścicielka Wilanowa; Gustaw Gerlach i Wilhelm Ellis Rau, przedsiębiorcy wywodzący się z Niemiec; działacze Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności – nauczyciel Szymon Krzeczkowski oraz postępowy ziemianin Jan Paweł Łuszczewski; SM Anna Kobylińska i Aleksandra Weyssenhoff, córka Jana Blocha, przedsiębiorcy, filantropa i antymilitarysty, pozostająca w separacji z baronem i pisarzem Józefem Weyssenhoffem. Weyssenhoff poinformowała, że Jan Bloch oferuje pod budowę przytułku działkę, wydzieloną z należących do niego terenów poprzemysłowych na Solcu. Pomysłowi przyklasnęli pozostali goście ks. Kazimierza Ruszkiewicza, a dwa lata później Towarzystwo działało już we własnym budynku.
Mamy nadzieję, że współcześni Warszawiacy zainspirują się postawą dziewiętnastowiecznych mieszkańców stolicy i zasilą nasze szeregi. Rozszerzenie składu Towarzystwa Przytułku św. Franciszka Salezego stanowiłoby najpełniejsze uczczenie jubileuszu.
Naszą intencją jest, aby powyższy tekst rozpoczął serię publikacji i spotkań przybliżających Państwu dzieje Towarzystwa w roku jego jubileuszu. Chcielibyśmy zaprezentować ludzi, których codzienna praca, poświęcenie i ofiarność pozwoliły Towarzystwu przetrwać dwie wojny światowe i zawieruchy historyczne. Mamy nadzieję, że nasze działania zainspirują innych i staną się magnesem przyciągającym do Towarzystwa nowe, aktywne osoby.
Tekst oryginału Statutu Towarzystwa z 1903 r. znajduje si w zakładce ARCHIWUM SPOŁECZNE TOWARZYSTWA PL_1008_01_01 akta normatywne i dzienniki urzędowe